Dit kan jouw gemeente doen voor gezonde lucht
De gemeente speelt een belangrijke rol in het beschermen van haar inwoners tegen ongezonde lucht, zodat het ontstaan en verergeren van (long)ziekten door ongezonde lucht wordt voorkómen.
Van benauwdheid en veel hoesten tot een longaanval: bijna 1 miljoen mensen met een longziekte hebben soms tot heel vaak last van luchtvervuiling. Houtstook, industrie, wegverkeer en landbouw leiden tot de grootste gezondheidsklachten. Meer dan 50.000 mensen belandden hierdoor het afgelopen jaar zelfs één of meerdere keren in het ziekenhuis. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van onderzoeksinstituut Nivel.
Vieze lucht maakt ziek. Jaarlijks overlijden minimaal 12.000 mensen vroegtijdig door fijnstof of stikstofdioxide. Zelfs al in de baarmoeder lopen kinderen gezondheidsschade op door luchtvervuiling. Kinderen die opgroeien in vervuilde lucht ontwikkelen vaker astma. Bijna 6.000 Nederlandse kinderen kregen in 2019 astma door luchtvervuiling . Daarmee is Nederland triest koploper in Europa.
Longfonds vindt het belangrijk dat gemeenten in het nieuwe collegeakkoord specifiek beleid opneemt voor gezonde lucht. Uit de nieuwe cijfers van Nivel blijkt dat zeven op de tien mensen met een longziekte (68%) vindt dat de eigen gemeente meer moet doen om de luchtkwaliteit te verbeteren. “Samen met al die mensen doen we een oproep aan de gemeenten: stel gezondheid centraal in jullie beleid over luchtvervuiling. Voorkom daarmee dat mensen ziek worden door ongezonde lucht. En laat onze kinderen vrij ademen. Nu en in de toekomst”, zegt Michael Rutgers.
Sanne Ellenbaas heeft een 7-jarige zoon met astma. Zelf heeft ze het ook. ‘Door onze astmaklachten, zijn wij al twee keer verhuisd. Eerst van Rotterdam naar Rockanje, waar de lucht beter is. Tussendoor woonden wij ook nog een half jaar in Oostenrijk. Als we in Oostenrijk zijn, leeft mijn zoon op. Hij ziet altijd heel bleekjes, maar krijgt daar meteen een gezond kleurtje op zijn wangen. Ook kan hij rennen en springen. Iets wat thuis zorgt voor veel benauwdheid. Wij hopen dat gemeentes de luchtkwaliteit serieuzer gaan nemen. Verhuizen zou niet nodig moeten zijn.’
Ruim 750.000 mensen met een longziekte geven in het Nivel-onderzoek aan soms tot heel vaak last te hebben van houtstook. Zowel houtstook door openhaarden en houtkachels als door vuurkorven en barbecues veroorzaken gezondheidsklachten. Houtstook door houtkachels leidt bij een kwart van de mensen met een longziekte tot een longaanval, één op de drie heeft dusdanig veel klachten dat hij of zij extra medicijnen moet slikken. Landbouw- en veeteelt leidt in de provincies Noord-Brabant en Limburg vaker tot gezondheidsklachten, waar wegverkeer met name in Utrecht en Noord-Holland voor meer klachten zorgt.
Longfonds doet een dringend beroep op alle gemeenten die nu nieuwe coalities aan het vormen zijn. Met name op thema’s als het aanzienlijk verminderen van houtstook, uitstoot van biomassacentrales en intensieve veehouderij valt veel gezondheidswinst te behalen. Concrete maatregelen voor gemeenten.
Het onderzoek naar de invloed van luchtvervuiling is in juli en augustus 2021 uitgevoerd onder leden van de Longmonitor van het Nivel. Hieraan nemen mensen deel met een medische diagnose astma en/of COPD en mensen met een zeldzame longziekte. Deze onderzoeksgroep geldt als representatief voor de zelfstandig woonachtige populatie van mensen met astma en COPD van 15 jaar en ouder in Nederland. De resultaten van het onderzoek zijn verwerkt in deze factsheet.