De cijfers liegen er niet om. Volgens nieuw onderzoek liggen 273 scholen, 607 kinderdagverblijven en bso’s, 257 verpleeghuizen en 902 sportvelden te dicht bij drukke wegen. Longfonds directeur Michael Rutgers vindt de cijfers zeer verontrustend: “Juist kinderen zijn extra gevoelig voor luchtvervuiling, hun longen zijn nog in ontwikkeling.”
Ruim 100.000 kinderen gaan dagelijks naar basis- en middelbare schoolgebouwen die te dicht bij drukke wegen staan. Dat geldt ook voor ruim 900 sportvelden waar kinderen zich dagelijks extra hard inspannen, en dat vaak ook nog tijdens de spits. Volgens het recente onderzoek van Investico en EenVandaag is de lucht daar te vervuild en voldoet dit niet aan de hernieuwde GGD-richtlijn.
Onderstaande kaart van EenVandaag en Investico brengt in beeld welke gevoelige locaties te dichtbij vervuilende wegen staan. Op de site van Investico kun je inzoomen op deze kaart.
“Vooral klein fijnstof gaat de longen in en daar ontstaan allerlei problemen door. Door de rotzooi die kinderen inademen worden zij kortademig, benauwd, ze gaan hoesten, de slijmvliezen worden geprikkeld, de longfunctie wordt minder en ze krijgen astma-aanvallen. Dat is het risico dat je loopt als je zo dicht bij drukke snelwegen op school zit en gaat sporten. En als je astma hebt, moet je helemaal oppassen, want dan zijn je longen al gevoelig”, zegt Michael Rutgers in reactie op het onderzoek.
Naar aanleiding van het onderzoek interviewde EenVandaag kinderlongarts Ismé de Kleer. Zij vertelt over de schadelijke invloed van luchtvervuiling: “We weten dat een op de vijf kinderen met astma, deze ziekte te danken heeft aan luchtvervuiling. Hoe dichter je bij de bron bent, hoe hoger de blootstelling aan deze vervuiling. Van zo’n drukke weg komt een mengsel van stoffen af, waarvan uit onderzoek blijkt dat het schadelijk is. Kinderen die lange tijd dichtbij zo’n vervuilende bron verblijven, krijgen gezondheidsklachten. Als je actief aan het sporten bent, adem je dieper en sneller in, dus krijg je meer vervuilende stoffen binnen.”
De 11-jarige tweelingbroertjes Dien en Soulaiman weten er alles van. Ze spelen graag voetbal, maar het voetbalveld ligt pal naast een snelweg bij Rotterdam. Na afloop van een potje hebben ze veel last van hun astma. Ze hebben het dan benauwd en moeten hun puffer gebruiken. Hun moeder Samira: “Soms helpt de puffer, maar soms ook niet en dan moeten we een afspraak maken in het ziekenhuis.”
KIJKTIP: Interview met longarts Ismé de Kleer en de broertjes Dien en Soulaiman (NPO Start)
Vanwaar het onderzoek? Onlangs is er in het Schone Lucht Akkoord (SLA) en in de GGD Richtlijn voor gekozen om de afstanden tussen drukke verkeerswegen enerzijds en gevoelige bestemmingen zoals scholen en bso’s anderzijds, te verkleinen. Het belangrijkste argument: de luchtvervuiling door wegverkeer is minder geworden.
Rutgers: “Ja, aan de ene kant is wegverkeer iets schoner geworden. Tegelijkertijd blijkt uit recent onderzoek dat er nauwelijks een veilige onderwaarde voor gezondheidsschade is en dat de WHO veel lagere waardes als acceptabel kwalificeert. Longfonds is voor maximale gezondheidswinst, daarom is de verkleinde afstand wat ons betreft een zwaktebod. Mensen kunnen niet zomaar verhuizen naar een gezondere plek, zeker niet tijdens de huidige woningcrisis. Maar dat zou ook de omgekeerde wereld zijn. De landelijke overheid en de gemeenten moeten zorgen dat mensen overal veilig kunnen wonen, werken en sporten!”
Slechts 94 van de 342 gemeenten (27%) hebben zich aangesloten bij het Schone Lucht Akkoord. Oftewel: op dit moment wordt het beleid over gevoelige bestemmingen slechts uitgevoerd door een handjevol gemeenten. Rutgers: “Mijn geduld begint op te raken. Longfonds vindt dat alle gemeenten zich moeten aansluiten. Het feit dat 73% van de gemeenten zich niet verbindt aan de afspraken die in het SLA zijn gemaakt, is onacceptabel. Zowel de overheid als gemeenten moeten echt actie ondernemen om luchtvervuiling drastisch te verminderen. Onze gezondheid staat op het spel, vooral voor onze kinderen vind ik dat onverteerbaar.”
De lucht is niet overal even gezond in Nederland. Met de check van Longfonds zie je hoe gezond de lucht bij jou in de buurt is. De data voor deze check komen van het RIVM.
Doe de Gezonde Lucht Check