Manifest: 'Zet gezondheid op 1!'

16 mei 2023

75% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat de luchtkwaliteit in Nederland verbetert. Terecht, want jaarlijks sterven 12.000 mensen vroegtijdig aan de gevolgen van luchtverontreiniging en krijgen bijna 160.000 kinderen en volwassenen astma, longkanker of een hart- en vaatziekte van de fijn- en stikstof die we inademen. Daarom bieden Longfonds, de Hartstichting en KWF vandaag gezamenlijk het manifest ‘Zet gezondheid op 1 in luchtkwaliteitsbeleid!’ aan in de Tweede Kamer.

Luchtvervuiling veroorzaakt grote gezondheidsschade en heeft grote impact op de drie ziektes waar Longfonds, de Hartstichting en KWF zich voor inzetten: longziekten en hart- en vaatziekten en kanker. De ambities om luchtvervuiling tegen te gaan zijn er zowel op Europees als nationaal niveau, maar er gebeurt nog veel te weinig om de luchtkwaliteit in ons land te verbeteren en het tempo is te laag. Gezien het aantal mensen dat vroegtijdig sterft of ziek wordt van luchtvervuiling, is de urgentie groot. In het manifest geven wij onze visie op wat er moet gebeuren.

Strengere advieswaarden

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in 2021 nieuwe advieswaarden voor de luchtkwaliteit opgesteld die een stuk strenger zijn dan de eerdere advieswaarden uit 2005. In het manifest benadrukken we dat het noodzakelijk is deze nieuwe strengere advieswaarden nu al door te voeren in het Nederlandse beleid voor een betere luchtkwaliteit. En niet te wachten tot Europese wetgeving Nederland tot actie dwingt.

Schone Lucht Akkoord aanscherpen

Het Schone Lucht Akkoord (SLA) – waarin overheden zich committeren aan de verbetering van de luchtkwaliteit – is slechts door 90 van de in totaal 342 gemeenten ondertekend (27%). Dit is echt te weinig, wij willen dat op zeer korte termijn álle gemeenten zich aansluiten bij het SLA. Ook moeten er duidelijke, meetbare gezondheidsdoelen toegevoegd worden, want in de huidige vorm is het Akkoord te weinig ambitieus. Waar je woont, werkt of waar je wieg staat, mag niet bepalen of je gezonde lucht kunt inademen.

Ademen is geen keuze, luchtvervuiling wél

Het laatste actiepunt uit het manifest: weeg de impact op gezondheid mee in beleid en afspraken op het gebied van industrie, landbouw, mobiliteit en energie. “Gezonde lucht inademen is essentieel”, zegt Michael Rutgers, directeur Longfonds, namens de drie fondsen. “Ademen is geen keuze, luchtvervuiling is dat wél. Het is een keuze die ons allemaal, maar juist ook de meest kwetsbaren, schade toebrengt. Daarom onze dringende oproep aan de politiek om gezondheid op 1 te zetten in het luchtkwaliteitsbeleid. Zodat kinderen gezonder kunnen opgroeien, en mensen gezonder kunnen leven en werken.”

De aanbieding van het manifest in de Tweede Kamer in Den Haag. Heel fijn dat BBB, CDA, D66, Fractie Den Haan, FVD, GroenLinks, Partij voor de Dieren, SGP en SP ons manifest steunen en gezondheid ook op 1 zetten! Wij hopen dat andere partijen zich snel zullen aansluiten bij onze oproep.

Manifest 'Zet gezondheid op 1!'

In dit gezamenlijke manifest van Longfonds, de Hartstichting en KWF doen we een dringende oproep aan de Tweede Kamer om gezondheid op 1 te zetten in het luchtkwaliteitsbeleid. Lees onze actiepunten.

Download het manifest
Factsheet Gezonde Lucht

Hoe denkt de Nederlandse bevolking over luchtkwaliteit? En wat is het draagvlak van Nederlanders voor verschillende maatregelen tegen luchtvervuiling? Longfonds zocht het uit. De belangrijkste resultaten van het draagvlakonderzoek staan in deze factsheet.

Naar de factsheet