Wat veroorzaakt luchtvervuiling?

Bronnen van luchtvervuiling

Luchtvervuiling ontstaat door wegverkeer, industrie, veehouderijen, houtstook, vuurwerk, luchtvaart, scheepvaart, mobiele werktuigen (die bijvoorbeeld worden gebruikt in de bouw) en houtige biomassa.

• Wegverkeer

  De uitstoot van uitlaatgassen uit wegverkeer (auto, bestelbus, bus, vrachtwagen, bromfiets, etc.) is slecht voor onze longen. Dieselvoertuigen zijn de grootste bijdragers hiervan, doordat deze veel stikstofdioxide uitstoten. Zeker voor kinderen en mensen met een longziekte is luchtvervuiling van wegverkeer een groot gezondheidsrisico. Het stimuleren van wandelen, fietsen en OV-gebruik vermindert uitstoot en draagt zo bij aan schone, en dus gezondere lucht.   

• Industrie

  Uitstoot van de industrie is ook schadelijk voor de gezondheid. Longfonds is voorstander van beleid dat de uitstoot van ongezonde lucht door industrie vermindert. Wij vinden dat de overheid strenger moet vergunnen en handhaven. Bij vergunningverlening moet gezondheid van omwonenden op 1 staan. De overheid moet daarnaast gezonde alternatieven stimuleren en oude vervuilende technieken ontmoedigen. 

• Veehouderijen

  Uit het onderzoek blijkt dat mensen die in de buurt wonen van veehouderijen vaker een lagere longfunctie en longontstekingen hebben. Daarbij komt dat mensen met COPD op die plekken meer gezondheidsklachten ervaren. Longfonds vindt het voor de longgezondheid van mensen belangrijk om de uitstoot van de landbouw (met name fijnstof afkomstig van de veehouderij) daarom flink te verlagen.   

• Houtstook

  Houtstook (openhaard, houtkachel, vuurkorf, houtskool-bbq en houtige biomassa) is een bron van ongezonde lucht. Er komt altijd fijnstof vrij bij het stoken van hout - ook bij het stoken van droog, onbehandeld hout of pellets - dus het is altijd ongezond. De uitstoot van houtstook is ook ongezond voor de stoker zelf. Mensen met een longziekte hebben er bijzonder veel last van en ook voor (ongeboren) kinderen is blootstelling aan het fijnstof dat in houtrook zit slecht. 

  Gezellig rond de open haard, zo lijkt het. Maar zo’n 750.000 mensen met een longziekte geven aan regelmatig benauwd te zijn door houtrook. En ongeveer 1 op de 3 Nederlanders heeft wel eens last van de openhaard, houtkachel, barbecue of vuurkorf van de buren. Daarom pleit Longfonds ervoor geen hout te stoken. 

  Lees verder

• Vuurwerk

  Tijdens de jaarwisseling veroorzaakt vuurwerk een forse luchtvervuiling. Fijnstofconcentraties zijn dan sterk verhoogd, vooral bij mist en windstil weer kan de fijnstofconcentratie die nacht flink oplopen. 

  Vuurwerkdampen kunnen leiden tot gezondheidsklachten, bij iedereen, maar zeker bij mensen met een longziekte. Vuurwerk kan zorgen voor een verminderde longfunctie, verergering van astma en een toename van luchtwegklachten als piepen, hoesten en kortademigheid. Sommige mensen met een longziekte krijgen zelfs een longaanval, een ziekenhuisopname komt daarbij ook voor. Zij hebben veel langer last dan alleen de nieuwjaarsnacht, soms zelfs wekenlang.

  Alternatieven

  Hoe minder luchtvervuiling door vuurwerk, hoe beter het is voor onze longen. Longfonds steunt het vuurwerkmanifest en daarmee hun pleidooi voor het niet meer toestaan van consumentenvuurwerk. We zijn blij met alternatieven waarbij geen fijnstof vrij komt. Zoals bijvoorbeeld een lichtshow met drones. Een mooi voorbeeld van een fijnstofvrije jaarwisseling.

  Carbid schieten

  Ook carbid schieten draagt bij aan hogere fijnstofconcentraties. Vreugdevuren en andere vuren in de open lucht, zoals met vuurpotten en houtkorven veroorzaken ook veel fijnstof.

• Luchtvaart

  Vliegverkeer leidt tot een forse verhoging van het gehalte ultrafijnstof in de lucht. Doordat ultrafijnstof zo klein is, blijft het langer in de longen zitten na inademen en kan het makkelijker via de longen in het bloed terechtkomen. Dit kan ook leiden tot nadelige effecten op het hart- en vaatstelstel en de ontwikkeling van het ongeboren kind. 

  Emissies van vliegtuigen zijn het grootst bij opstijgen en landen. Die emissie kan op korte afstanden van een luchthaven aanzienlijk bijdragen aan de concentraties ultrafijnstof in de buitenlucht. 

  Daarom pleit Longfonds voor minder vliegverkeer en het stimuleren van alternatieven zoals aantrekkelijk internationaal treinverkeer.  

• Scheepvaart

  Schepen zijn een bron van ongezonde lucht. Het gaat daarbij zowel om binnenvaart als zeescheepvaart. Longfonds vindt dat de overheid moet inzetten op strengere emissie-eisen en strengere regelgeving en handhaving (zoals handhaving op het verbod op varend ontgassen). De overheid moet daarnaast gezonde alternatieven stimuleren en oude vervuilende technieken ontmoedigen. Een voorbeeld is het realiseren van walstroomvoorzieningen en gelijktijdig verbieden van vervuilende generatoren.  

• Mobiele werktuigen

  ‘Mobiele werktuigen’ - bijvoorbeeld bouwmachines, trilplaten, veegwagens, aggregaten, hoogwerkers en landbouwwerktuigen - zijn een bron van ongezonde lucht. Longfonds is voorstander van beleid dat de uitstoot van ongezonde lucht door mobiele werktuigen vermindert, om een gezondere leefomgeving te realiseren voor omwonenden. We zijn voorstander van benaderingen die emissieloos bouwen in de keten stimuleren. Een voorbeeld is dat gemeentes of provincies in aanbestedingen de eis opnemen dat opdrachtnemers zero-emissie werktuigen gebruiken.  

• Biomassa

  Er zijn allerlei soorten biomassa. Longfonds is bezorgd over biomassa die bestaat uit hout. Bij verbranding hiervan komen stoffen vrij die schadelijk zijn voor de gezondheid, zoals fijnstof en stikstofoxiden.

  Wij vinden dat voorkomen moet worden dat in de energietransitie keuzes worden gemaakt die verkeerd uitpakken voor de volksgezondheid. De inzet op houtige biomassastook, zeker in woonwijken, moet vermeden worden.

< Terug naar de overzichtspagina Gezonde Lucht