‘‘Eén keer mijn haren wassen is misschien ook wel genoeg’, lachte ze’
Nienke Nakken (36) is ergotherapeut bij Ciro in Horn. In haar praktijk komt ze regelmatig mensen met een longziekte tegen. Ze adviseert hen hoe ze met hun verminderde energie kunnen omgaan. Het zijn soms maar kleine tips die al een groot verschil kunnen maken in het dagelijks leven.
Ze werd ontzettend moe van douchen, de vrouw die tegenover me zat. Vooral haren wassen kostte haar veel energie. Toen ik even doorvroeg, bleek dat ze maar liefst drie keer haar haren waste tijdens een douchebeurt. Een gewoonte vanuit de tijd dat ze bij een viskraam werkte, om de geur uit haar haar te krijgen. Terwijl ze de handelingen van het douchen beschreef, begon ze te lachen. Ze begreep ineens zelf dat het niet nodig is om drie keer haar haren te wassen. Daarna adviseerde ik haar om het wassen met één hand tegelijk te doen en links en rechts af te wisselen. Zo kost haren wassen minder energie.
Kleine aanpassing, groot verschil
De adviezen van een ergotherapeut lijken soms simpel maar kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken. Ik merk dat mensen er vaak veel resultaat mee boeken. Als ik iemand met een longziekte spreek, vraag ik wat diegene belangrijk vindt om te doen en waardoor dat nu niet goed lukt. Het kan gaan om douchen, aankleden of veters strikken, traplopen, hobby’s en het huishouden doen. Samen met de persoon tegenover me ga ik na hoe we het probleem kunnen aanpakken. Een hulpmiddel inzetten is daarbij vaak niet nodig. Ik vraag na hoe iemand iets doet, in welk tempo, op welk moment van de dag en of er herstelmomenten zijn. Een advies geven heeft alleen zin als het bij iemand past, daarom vraag ik altijd goed door. Die persoonlijke aanpak is heel belangrijk bij mijn werk.
Soms adviseer ik iemand om een activiteit op te delen in kleine stapjes. Zoals wat vaker wat kleine boodschappen doen in plaats van in één keer voor de hele week. En de trap oplopen gaat makkelijker als je rustig aandoet, steeds een voet bijzet en op een goede manier in- en uit ademt. Vaker een herstelmoment inlassen is ook een advies dat veel mensen helpt. Net als je energie goed verdelen over een dag. Een warme maaltijd koken kost veel energie. Het is dan handig om bijvoorbeeld ’s middags al de groente te snijden. Of maak een ovenschotel. Als die een half uur in de oven staat, kun je even ontspannen waardoor je weer energie krijgt om te eten.
Trek op tijd aan de bel
Wie inzicht wil in hoe je iets op verschillende manieren kunt doen, geef ik vaak de volgende ‘opdracht’. Veters strikken kan op verschillende manieren: staand en dus voorover gebukt, staand met een voet op een stoel, voorovergebogen zittend met een opstapje of rechtop zittend met de enkel over de knie. Probeer maar eens wat de minste energie kost.
Ik zie vaak dat mensen met een longziekte te lang doorgaan omdat ze niet willen toegeven aan hun klachten. Zo gaan ze over hun grenzen heen waardoor klachten toenemen. Mijn advies: trek op tijd aan de bel als dingen je moeilijker afgaan. Een ergotherapeut weet slimme oplossingen waardoor taken je minder moeite kosten. Zo houd je energie over voor leuke dingen.
Dit is een artikel uit LONGWIJZER 1, 2024.
Lees nog een column van ergotherapeut Nienke Nakken: 'Elke keer als je iets doet wat energie kost, haal je knikkers uit de pot.'
