Luchtvervuiling door houtstook volop in de media

Huishoudens zijn op dit moment de grootste uitstootbron van fijnstof. Vooral door het stoken van hout dragen burgers bij aan luchtvervuiling. Diverse kranten en EenVandaag besteedden hier afgelopen weekend aandacht aan.

Plaatje media-aandacht AD

Aanleiding voor de media-aandacht was onder andere een recent rapport van het CBS. Dat rapport laat zien dat er een grote daling van uitstoot was bij verkeer en industrie, onder andere door strengere milieuregels. De uitstoot van huishoudens blijkt momenteel de grootste bron van fijnstof, met meer uitstoot dan verkeer en industrie samen.  

Gezondheidsgevolgen van houtrook 

De gevolgen voor de volksgezondheid zijn aanzienlijk. Het Algemeen Dagblad wees erop dat houtkachels, vuurkorven en barbecues kunnen leiden tot ademhalingsklachten bij 1,2 miljoen Nederlanders met een longziekte. Károly Illy, directeur van Longfonds, zei tegen de krant: ‘Onze lucht wordt steeds schoner, maar het is nog steeds geen gezonde lucht. Voor mensen met een longziekte veroorzaakt luchtvervuiling astma-aanvallen, een hoger gebruik van medicijnen. En soms eindigt het op de eerste hulp. Houtrook verergert hun klachten en kan leiden tot ernstige irritatie. Maar ook mensen zonder longziekte ervaren overlast. 1 op de 4 Nederlanders heeft regelmatig tot vaak last van houtstook in de omgeving.’ 

Diverse andere media namen het AD-bericht over, waaronder het Parool, BD, ED, BN De Stem, Tubantia, de Gelderlander, PZC, NPO Radio 1 en Hart van Nederland.

Gebrek aan wet- en regelgeving 

Ook het actualiteitenprogramma EenVandaag legde in haar uitzending de nadruk op houtstook. Daarin kwam Saskia Kloet – manager gezondheid en zorg van Longfonds – aan het woord: ‘Op het gebied van industrie en verkeer zijn er de laatste jaren veel maatregelen genomen en ontwikkelingen geweest die positief hebben bijgedragen aan het verminderen van uitstoot. Bij particuliere uitstoot, zoals open haarden, kachels en barbecues, is er op dit moment geen wet- en regelgeving voor. En dat maakt het dus vrijblijvend om daar afspraken over te maken.’ 

EenVandaag Screenshot interview Saskia Kloet (13-09-2025)

Gezond stoken bestaat niet

Hoewel een kachelrestaurateur in de uitzending pleitte voor ‘goed stoken’, benadrukte Kloet dat bij elke vorm van verbranding schadelijke fijnstof vrijkomt: ook lage concentraties fijnstof zijn ongezond.  

Wetenschappelijke inzichten: blijvende schade van fijnstof 

Uit de recente Kennisnotitie van het RIVM blijkt dat in álle Nederlandse gemeenten de concentratie van fijnstof PM2.5 boven de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt. Deze deeltjes zijn zo klein dat ze diep in de longen doordringen en blijvende schade kunnen veroorzaken. Dat is slecht voor iedereen, maar vooral voor mensen met astma, COPD of een andere longziekte. 

Oplossingen: beleid én gedrag 

Longfonds wil dat iedereen in Nederland gezonde lucht kan inademen om longziekten (en andere ziekten) te voorkomen. Directeur Károly Illy: ‘Wij pleiten voor ambitieus luchtkwaliteitsbeleid bij de overheid dat inzet op werkelijk gezonde lucht. De meest actuele WHO-advieswaarden moeten daarbij als maatstaf gelden. In Nederland, maar bij voorkeur in de gehele EU, aangezien luchtvervuiling geen grenzen kent. Gezondere lucht betekent winst voor iedereen: minder risico op longziekten en minder zorgkosten.’ 

Ook burgers aan zet 

Illy vervolgt: ’Maar ook burgers hebben een verantwoordelijkheid. Zoals het CBS-rapport laat zien, is het grootste deel van de fijnstofuitstoot (PM2.5) het gevolg van houtkachels en open haarden. Iedereen kan bijdragen aan gezonde lucht door geen hout te stoken – zeker niet op dagen met slechte luchtkwaliteit en windstil weer (windkracht 0 t/m 2). Zo zorg je ook voor gezondere lucht in je eigen woonomgeving.’ 

Check en lees meer

Benieuwd naar de luchtkwaliteit in jouw gemeente?   

Tips over gezonde lucht

Wat kun je zelf doen om zoveel mogelijk gezonde lucht in te ademen? In het gratis boekje 'Gezonde Lucht' vind je tips om je longen te beschermen en de luchtkwaliteit te verbeteren.

Cover Boekje Gezonde Lucht - daar kun je zelf wat aan doen