‘De lucht die ik inadem, maakt me ziek’

Het actieve en sportieve leven van Eelke Haze-Kischemöller (46) veranderde flink door een zeldzame vorm van astma. Eelke woont in Maassluis waar de luchtvervuiling vanuit Pernis haar veel longklachten geeft.

 

Eelke Haze-Kischemoller

Ernstige longklachten

‘Zo’n vijftien jaar geleden werd ik ineens ernstig ziek. Ik was continu benauwd, vermoeid en belandde keer op keer in het ziekenhuis, zelfs een aantal keer op de intensive care. Lange tijd wisten de artsen niet wat er met mijn longen aan de hand was en waarom ik zo slecht reageerde op de prednison. Totdat de longarts me naar het astmacentrum in Davos stuurde. Daar kreeg ik uiteindelijk de diagnose eosinofiel astma. Dat is een zeldzame en ernstige vorm van niet-allergische astma, waarbij je lichaam te veel van een bepaald type witte bloedcellen aanmaakt. Die cellen hopen zich op in mijn longen en veroorzaken daar ontstekingen.' 

Noodgedwongen achter de geraniums

‘Jarenlang slikte ik zware medicijnen, waaronder prednison en ik moest zelfs een jaar aan de zuurstof. Ik kwam achter de spreekwoordelijke geraniums te zitten, dat is helemaal niets voor mij! Inmiddels helpen injecties met biologicals me om mijn ziekte onder controle te houden. Gelukkig kan ik weer veel meer dan in die moeilijke jaren. Maar ik moet nog altijd goed opletten en mijn leven aanpassen.’ 

Foto Eelke Hase-Kischemoller in Davos

Hardlopen in Davos

'Ik bleef drie maanden in Davos in Zwitserland. Daar kon ik de prednison afbouwen en het lukte zelfs om 5 km hard te lopen rond het meer. Maar toen moest ik naar huis en kwam ik weer in de vieze lucht te zitten.’

Leven met luchtvervuiling – een onzichtbare vijand

‘In Maassluis heb ik dagelijks last van luchtvervuiling. Dichtbij ligt de industrie van Pernis, er is veel scheepvaart, verkeer, en in de winter ruik ik de houtkachels van mensen in de buurt. Ik ben ontzettend gevoelig voor prikkels in de lucht. Uitlaatgassen, sigarettenrook, houtstook, vuurwerk – allemaal dingen waar ik heftig op reageer. Mijn longen slaan dan dicht, ik word benauwd en moet extra medicijnen gebruiken. Zelfs gewoon boodschappen doen is dan al een enorme uitdaging. Ook zonder directe prikkels voel ik de slechte luchtkwaliteit. Als de lucht een paar dagen vervuild is, merk ik dat meteen. Een smogwaarschuwing heb ik niet nodig; mijn lijf geeft zelf het signaal af. De Gezonde Lucht Check van Longfonds bevestigt ook altijd wat ik al aanvoel. Zo’n kanarie in een kooi die vroeger in de mijnen werd gebruikt. Dat ben ik.’ 

Samen sterk voor een toegankelijke en gezonde leefomgeving

‘Passief blijven toekijken is niks voor mij. Daarom heb ik me aangesloten bij burgerinitiatief BIM (Belangengroep Inclusief Maasluis, red.). Dit is een groep bewoners die zich inzet voor een toegankelijkere en gezondere leefomgeving voor iedereen. Ze hebben veel aandacht voor mobiliteitsproblemen. Denk aan slecht geplaatste blindengeleidetegels of ontoegankelijke gebouwen. Maar er werd nog niets gedaan voor mensen met longziekten. Daar wil ik nu verandering in brengen. 

Samen met BIM werk ik eraan om ook de slechte luchtkwaliteit in onze gemeente op de agenda te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan het beperken van houtstook en het instellen van rookvrije zones bij winkelcentra en evenementen. Alleen kom je nergens, maar samen kunnen we echt iets bereiken.’

Zelf meten hoe vervuild de lucht is

Meetkastje in de tuin

‘Via Longfonds kwam ik in contact met het onderzoeksprogramma Pointer. Zij hebben mij geïnterviewd over de slechte luchtkwaliteit in deze regio. Voor de opnames kreeg ik een meetkastje in mijn tuin. Dat werd geïnstalleerd door onderzoeker Bert Heusinkveld van de Wageningen University. Hij legde uit hoe het werkt: het kastje meet fijnstof en andere vervuilende stoffen in de lucht en is gekoppeld aan een wereldwijd meetnetwerk.' 

Industrie bij Pernis

Uitstoot van de industrie

Wat ik al voelde, wordt nu bevestigd door de cijfers: als de luchtkwaliteit slechter wordt, merk ik dat direct aan mijn ademhaling. Soms zie ik zelfs pieken in de nacht, dat moet industriële uitstoot zijn, of ze zijn aan het affakkelen (verbranden van overtollig gas via een hoge fakkel, red.). Dit soort metingen leveren bewijs: we kunnen aantonen dat de lucht in Maasluis écht een probleem is voor onze gezondheid.’

De overheid moet echt in actie komen

‘Volgens mij doet de overheid veel te weinig om luchtvervuiling tegen te gaan. Grote industrieën blijven gewoon vervuilen en betalen een boete alsof het niets is. Dat moet anders. Er zijn genoeg technologische oplossingen om uitstoot te verminderen, maar bedrijven worden er niet hard genoeg op aangepakt. Ik vind het ook onbegrijpelijk dat Nederland afval uit Italië importeert om hier te verbranden. We wonen in een klein, dichtbevolkt land met al een slechte luchtkwaliteit – waarom voegen we daar nog extra vervuiling aan toe? De overheid zou luchtkwaliteit veel serieuzer moeten nemen en gezondheid boven economische belangen moeten plaatsen.’

Advies aan anderen met een longziekte

‘Voor mensen met een longziekte is het belangrijk om je omgeving goed in de gaten te houden. Check de luchtkwaliteit en pas je activiteiten daarop aan. Vermijd blootstelling aan prikkels, houd ramen dicht als de luchtkwaliteit slecht is en wees niet bang om anderen te vragen rekening met je te houden. 

Zelf probeer ik ook geen vieze lucht te veroorzaken. Dus neem ik zo vaak mogelijk de fiets en mijn man en ik nemen zelden het vliegtuig. Daarnaast raad ik iedereen aan om niet alleen te klagen, maar om in actie te komen. Sluit je aan bij initiatieven, praat met je gemeente en laat je stem horen. Alleen zo kunnen we echt iets veranderen!’

Screenshot Eelke Hase-Kischemoller in uitzending Pointer

Pointer terugkijken: Op de vlucht voor luchtvervuiling 

In de uitzending van 23 februari 2025 besteedde Pointer aandacht aan vieze lucht in de omgeving Rijnmond. Naast Eelke komen diverse specialisten aan het woord, waaronder kinderlongarts Ismé de Kleer, senior adviseur milieu en gezondheid Marieke Dijkema van de GGD, en onderzoeker Bert Heusinkveld van Wageningen University. Kijk de uitzending terug op de site van Pointer:

Op de vlucht voor luchtvervuiling | KRO-NCRV 

Deel ook je verhaal

Heb jij last van luchtvervuiling en wil je net als Eelke jouw verhaal delen? Stuur dan een mailtje met je contactgegevens naar: mijnverhaal@longfonds.nl.

Hoe gezond is de lucht bij jou?

De lucht is niet overal even gezond in Nederland. Met de check van Longfonds zie je hoe gezond de lucht bij jou in de buurt is. De data voor deze check komen van het RIVM.

Opa met kleinkind