Als je maar blíjft hoesten

Gek worden Iris en Ineke van het hoesten. In LONGWIJZER 2 luchtten ze hun hart. ‘Ik heb nooit gerookt, en ik hoest al twintig jaar heel veel’, schrijft Ineke. ‘Niets helpt: pufjes, een dieet, homeopathie of ademhalingsoefeningen. Ik voel me soms eenzaam omdat ik door het hoesten contacten met anderen vermijd.’ Ook Iris moet altijd uitleggen waarom ze hoest. ‘Ik hoest bij alles wat ik eet en drink doordat ik hyperreactief slijmvlies heb. Het beïnvloedt mijn leven enorm.’

Top 3

Ze zijn niet de enigen. Hoesten staat in de top 3 van klachten waarmee mensen naar de huisarts gaan, zegt longarts Jan-Willem van den Berg. ‘En van alle patiënten die de longarts ziet, komt één op de tien voor hoestklachten. Vooral vrouwen hebben er last van. Hoestklachten ontstaan vaak door astma, oprispend maagzuur of een verstopte neus en neusbijholten. Hyperreactief slijmvlies is bijvoorbeeld een kenmerk van astma. Maar het is niet altijd duidelijk waar de klachten vandaan komen. Soms heeft iemand ook het gevoel dat er een haartje of graatje in de keel zit, terwijl er niets te zien is.’

Van den Berg richtte daarom in 2004 de eerste hoestpoli in Nederland op. Daar werken verschillende zorgverleners samen. Inmiddels zijn er drie van deze speciale hoestpoli’s: in Zwolle, Delft en Geldrop.

Hoestpoli

Toch duurt het vaak lang voordat mensen op de hoestpoli komen. ‘Gemiddeld hoesten mensen al vijf jaar voordat wij ze zien. Vaak duurt het al drie tot zes maanden voor mensen naar de huisarts gaan. Die schrijft dan een kuur of puffer voor’, vertelt Van den Berg. ‘Dan kan er zomaar een paar jaar met ‘proberen’ overheen gaan voor mensen bij de longarts komen. Ook kent niet elke huisarts de hoestpoli: veel mensen vinden ons via Google.’ Blijkbaar zoeken nogal wat mensen een oplossing voor hun hoestklachten. Toen De Telegraaf een keer een stukje over de hoestpoli schreef, was het ziekenhuis twee dagen telefonisch niet bereikbaar.

Schaamte en angst

Hoestklachten geven namelijk veel last. ‘Als je de hele dag – en soms ook ’s nachts – hoest, kun je rug- en buikpijn krijgen. Anderen krijgen moeite met het ophouden van hun plas’, vertelt Van den Berg. ‘Hoestklachten zorgen ook voor schaamte. Mensen durven bijvoorbeeld niet meer uit eten te gaan, naar de bioscoop of het theater. Soms leidt het zelfs tot angstige of depressieve gevoelens, omdat mensen zich zorgen maken dat het hoesten maar niet overgaat. Verder kan het leiden tot spanningen in de relatie, bijvoorbeeld omdat je apart gaat slapen. Of denk aan het werk: sommige mensen gaan hoesten als ze praten, of willen niet te dicht in de buurt van anderen komen. Zeker nu in coronatijd.’

Verbetering

Toch is er veel aan te doen. ‘We kunnen niet alle klachten genezen, maar een groot deel verbetert wel’, vertelt Van den Berg. ‘Driekwart van onze patiënten hebben veel minder last van het hoesten. Als een patiënt bij ons komt, kijken we eerst of we de oorzaak kunnen vinden. Vervolgens proberen we verschillende behandelingen uit. Van puffers tot medicijnen die de zenuwen tot rust brengen. Ook komen er nieuwe medicijnen aan. Onderzoek laat zien dat met twee tabletten per dag lang en onverklaarbaar hoesten minder wordt. Dat geeft hoop.’

Tekst: Naomi van Esschoten

5 tips: wat kun je zelf doen?

• Snoepen!

  Dropjes, zuurtjes of pepermuntjes: snoepjes helpen om de keel vochtig te houden. Dat voorkomt een droge keel of de keel steeds moeten schrapen, want dat wekt juist hoest op.

• De neus spoelen

  Sommige hoest ontstaat door een verstopte neus. Een neusspoeling met zout water helpt om de neusholten open en schoon te houden. Het houdt ook de slijmvliezen vochtig en kan zo hoestklachten verminderen.

• Een logopedist bezoeken

  Deze kan advies op maat geven om de hoestprikkel op te vangen met andere technieken, zoals slikken. Ook adem- en keelontspanningsoefeningen kunnen verlichting geven.

• Een luchtje scheppen

  Zorg dat er voldoende frisse lucht in huis is en zet ’s nachts een raam open in de slaapkamer. Maar houd de ramen juist dicht als de buren de houtkachel of barbecue aan hebben.

• Poetsen

  Stof kan de hoestprikkel erger maken. Regelmatig een stofdoekje langs de meubels halen en stofzuigen helpt.