Regionale verschillen in COPD-zorg bij longaanval

10 februari 2024

In Nederland zijn grote regionale verschillen in de zorg voor COPD-patiënten bij longaanvallen. Zo is de kans dat je als COPD-patiënt met een longaanval voor een opname in het ziekenhuis belandt, in sommige regio’s 2,5 keer groter dan in andere regio’s. Dat blijkt uit analyse van de Nederlandse Zorgautoriteit en Long Alliantie Nederland.

Opnamedagen na longaanval

Het aantal mensen met COPD is de afgelopen jaren toegenomen tot 600.000 patiënten. Het aantal ziekenhuisopnames blijft met 26.000 per jaar stabiel. Het aantal dagen dat een patiënt per jaar opgenomen wordt in het ziekenhuis verschilt sterk per regio: van gemiddeld 6 tot 19 dagen per jaar per patiënt. Tenslotte blijkt uit de analyse dat de gemiddelde kosten per COPD-patiënt in sommige regio’s 4 keer hoger zijn dan ergens anders.

Voor de beweging naar passende zorg is het belangrijk dat er inzicht is in regionale verschillen. Deze analyse, zonder duiding van wat er goed of fout gaat, geeft die inzichten. De NZa en de LAN hopen dat deze analyse (gebaseerd op declaratiedata) handvatten biedt voor het gesprek tussen betrokken zorgaanbieders, zorgverzekeraars en patiënten(vertegenwoordigers) in de verschillende regio’s zoals bedoeld in het Integraal zorgakkoord.

Diverse oorzaken regionale verschillen

‘Regionale verschillen kunnen diverse oorzaken hebben. Het is aan de betrokken zorgaanbieders en zorgverzekeraars in de regio’s om te kijken waar deze verschillen vandaan komen en waar dat door komt’, zegt Johan Rijneveld, directeur Regulering van de NZa. Directeur a.i. Bert Kuipers van de LAN: ‘Wij roepen alle zorgverleners, zorginstellingen, patiënt(vertegenwoordigers) en zorgverzekeraars op om over (de interpretatie) van deze analyse het goede gesprek te voeren in hun regio.’ De LAN en de NZa hopen dat zorgprofessionals door deze analyse en de gesprekken hierover inzicht krijgen in de behandelkeuzes, van elkaar leren en keuzes maken die leiden tot passende zorg in de regio voor mensen met COPD.

Passende zorg

Directeur Károly Illy van Longfonds sluit zich hierbij aan: ‘Mensen met COPD moeten overal in Nederland kunnen rekenen op goede passende zorg en begeleiding als ze een longaanval krijgen. Een longaanval kan gevaarlijk zijn en ervoor zorgen dat je moet worden opgenomen in het ziekenhuis. Dit willen we natuurlijk het liefst zoveel mogelijk voorkomen. Komen mensen toch in het ziekenhuis terecht met een longaanval? Dan moeten zij de best mogelijke zorg krijgen om zo snel mogelijk weer in hun eigen vertrouwde omgeving te herstellen.’

Longaanvallen verhogen de ziekte- en zorglast

Bij longaanvallen (of exacerbaties) is sprake van plotselinge verergering van klachten. Longaanvallen veroorzaken veel leed en kunnen zeer beangstigend zijn voor de patiënt. Vaak blijft er na een aanval sprake van een sterke en meestal blijvende verhoging van de ziekte- en zorglast. Jaarlijks zijn er circa 26.000 ziekenhuisopnamen als gevolg van longaanvallen en sterven er bijna 7.000 mensen aan COPD.

Heel benauwd

Anke (55 jaar) heeft al ruim 10 jaar COPD en krijgt gemiddeld drie keer per jaar een longaanval. ‘Bij een longaanval word ik ineens heel benauwd en kan ik mij minder goed bewegen. Ik heb hiervoor standaard een noodkuur in huis. Zo probeer ik een ziekenhuisopname zoveel mogelijk te voorkomen. Gelukkig kan ik meestal thuis herstellen, in afstemming met mijn longarts, longverpleegkundige of huisarts.’

Landelijk congres

Op 19 april 2024 organiseert de LAN een landelijk congres. Daar staat deze analyse en het gesprek over de trends en regionale verschillen centraal. Tijdens het congres worden, onder andere, gesprekken georganiseerd waarbij de deelnemers uit dezelfde regio aan elkaar worden gekoppeld. Dit geeft een eerste aanzet voor het gesprek in de regio. Ook worden er goede voorbeelden gepresenteerd van praktijkuitvoering van de Kwaliteitsstandaard COPD longaanval met ziekenhuisopname, waarmee een reductie van 19 % ziekenhuisopnamedagen mogelijk is.

Het rapport Zorg bij COPD longaanval is te vinden op: www.nza.nl
Voor de Kwaliteitstandaard COPD longaanval met ziekenhuisopname kijk op: www.longaanval.nl
Wil je weten wat je als patiënt mag verwachten tijdens opname na een longaanval maar ook na uitslag uit het ziekenhuis? Raadpleeg dan de patiëntenversie van deze kwaliteitstandaard.
De Long Alliantie Nederland organiseert op 19 april 2024 een congres over passende regionale zorg bij COPD longaanvallen.

Terug naar nieuwsoverzicht