Minder longaanvallen door vitamine D?

Vitamine D is goed voor je botten. Maar zorgt deze vitamine er ook voor dat mensen met COPD minder vaak een longaanval krijgen? Dat onderzocht onder meer promovendus Rachida Rafiq. Longfonds steunde dit onderzoek met een consortiumsubsidie.

Vitamine D

Extra vitamine D

Vitamine D zorgt voor sterke botten en spieren en helpt bij de werking van het immuunsysteem. Een sterk immuunsysteem is voor mensen met COPD extra belangrijk. Door hun ziekte hebben zij last van ontstekingen in de longen en kunnen zij een longaanval krijgen. Rachida Rafiq onderzocht of COPD-patiënten die extra vitamine D gebruiken minder vaak een longaanval krijgen. Dit deed zij samen met collega-onderzoekers uit het LUMC, Radboud UMC en Amsterdam UMC.

Rachida Rafiq

‘Misschien verbruiken mensen door de longaanvallen meer vitamine D. Longartsen controleren hun patiënten nu vaker op een vitamine D-tekort’

Rachida Rafiq

Evenveel longaanvallen

Ze bestudeerden honderdzestig patiënten die in het afgelopen jaar een longaanval kregen. Rafiq: ‘Naast COPD hadden deze mensen allemaal een vitamine D-tekort. We deelden de groep in tweeën. De ene helft kreeg een keer per week een hoge dosis vitamine D, de andere helft kreeg een nepmedicijn. We volgden alle deelnemers een jaar lang. In die tijd hielden zij een dagboekje bij van hun klachten. Hierin konden wij zien hoeveel longaanvallen ze hadden gehad. Daarnaast maten we ook hun spierkracht, uithoudingsvermogen en longfunctie.

In de groep mensen die vitamine D gebruikte, zagen we dat de vitamine D-waarden in het bloed enorm stegen, vertelt Rachida Rafiq. ‘De pilletjes deden hun werk. Maar helaas hadden de hogere vitamine D-waarden geen effect op het aantal longaanvallen. Deze kwamen in beide groepen evenveel voor. Vitamine D had ook geen effect op de spierkracht, het uithoudingsvermogen of de longfunctie.’

Niet verstandig

Waardoor dat komt? Rafiq denkt dat hier een aantal redenen voor zijn. ‘Allereerst mochten mensen met een ernstig vitamine D-tekort niet meedoen met het onderzoek. Als zij wel mee zouden doen, kon het namelijk gebeuren dat zij eerst een jaar lang het nepmedicijn zouden krijgen. Dat vonden we niet verstandig. Zo’n ernstig vitamine D-tekort kan ook schadelijk kan zijn voor de botten en spieren. Daarom raadden we deze mensen aan om direct vitamine D te gaan slikken.

Daarnaast bleek dat onze deelnemers hoe dan ook niet zoveel longaanvallen hadden. Hoewel ze allemaal in de studie in het afgelopen jaar een longaanval hadden gehad, ging het bij de meeste mensen om één of twee aanvallen per jaar. Dan is het natuurlijk extra moeilijk om dat aantal met vitamine D nog lager te krijgen.’

Belangrijke vitamine

Een positief effect van het onderzoek? ‘Aan het onderzoek deden longartsen en patiënten uit veel verschillende ziekenhuizen mee. Doordat zij zo met vitamine D bezig waren, beseften zij beter hoe belangrijk deze vitamine eigenlijk is. Hierdoor controleren de longartsen hun patiënten nu vaker op een vitamine D-tekort. Dat is goed omdat een vitamine D-tekort veel voorkomt bij mensen met COPD. Door hun ziekte komen zij minder vaak buiten. We denken ook dat zij door de longaanvallen mogelijk meer vitamine D verbruiken. Terwijl vitamine D ook bij hen nodig is voor sterke botten en spieren.’

De Gezondheidsraad adviseert onder andere oudere mensen extra vitamine D te gebruiken. Het gaat dan om vrouwen boven de vijftig en mannen boven de zeventig jaar. ‘Dit geldt ook voor (oudere) mensen met COPD en verandert niet door ons onderzoek. Het blijft belangrijk om voldoende vitamine D binnen te krijgen.’

Tekst: Jessica Brussee