Corona en je longen

Heb je corona gehad en heb je last van langdurige klachten, Long Covid ofwel Post-Covid? Wil je meer weten hierover en in contact komen met lotgenoten? Bezoek dan postcovidnl.nl: het platform van de patiëntenorganisatie voor iedereen met klachten na corona. Je kunt er terecht voor informatie en advies over Long Covid, lotgenoten ontmoeten en jouw ervaringen delen.

Wat gebeurt er met je longen als je ziek wordt?

Bacteriën en virussen komen vaak binnen via de mond en luchtwegen. Een virus kan zich verplaatsen via direct contact en indirect contact. Als iemand die ziek is, bijvoorbeeld door het coronavirus, hoest of niest, komen besmette druppeltjes in de lucht. Krijg je die binnen, via bijvoorbeeld ademhalen, dan kun je besmet raken. Ook via de handen wordt een virus doorgegeven. Raak je vervolgens je gezicht aan of eten dat je opeet, dan kun je het coronavirus binnenkrijgen.

Een virus bindt zich makkelijk aan de cellen in je longen. Wanneer je lichaam ontdekt dat er een ziekteverwekker je lijf is binnengedrongen, wordt het immuunstelsel actief om de ziekteverwekkers op te ruimen. Als je lichaam een virus niet herkent dan zal het zelf een stofje ontwikkelen dat het virus kan opruimen, maar dat kost tijd. In de tussentijd kan het virus zich verder kopiëren en verspreiden. Als je immuunsysteem te hard werkt, kan het ook doorschieten en zelfs schade toebrengen aan je lichaam. Het longweefsel, waar het virus het eerst binnenkomt, kan (permanent) beschadigd raken.

Je kunt de volgende klachten krijgen wanneer een virus of bacterie je lichaam binnenkomt:

• Slijm

  Virussen en bacteriën blijven hangen in het slijm. De trilhaartjes binnen de longen verplaatsen het slijm met de ziekteverwekkers (of andere verontreinigingen) uit je longen naar je keel. Daar wordt het meestal doorgeslikt. Zo proberen de longen zichzelf schoon te houden en ziekte te voorkomen.

• Hoesten

  Soms heb je (tijdelijk) meer slijm, bijvoorbeeld omdat je een luchtweginfectie hebt door een virus of een bacterie. De trilhaartjes kunnen de hoeveelheid slijm dan niet aan. Daardoor ga je hoesten. Door te hoesten maakt je lichaam je luchtpijp, keel en longen schoon.

• Kortademigheid

  Kortademigheid kan door heel veel dingen veroorzaakt worden. Bijvoorbeeld door veel slijm in de longen, of een verdikt slijmvlies door een luchtweginfectie. De buitenwand van de luchtwegen zijn bekleed met spiertjes, deze kunnen samenknijpen als reactie op een infectie, waardoor de luchtwegen nauwer worden. Dit geeft een benauwd gevoel. Maar benauwdheid kan ook veroorzaakt worden door beschadigd longweefsel en door schade aan de longblaasjes. Daarbij ontstaat vocht, waardoor je longen zuurstof slechter opnemen uit de lucht.

• Pijn op de borst

  De longontsteking zelf doet geen pijn. Bij een longontsteking kan je last hebben van pijn op de borst bij diep inademen. Dit is echter lang niet altijd het geval. Als je pijn op je borst hebt komt dat meestal door de spieren daar die je helpen met hoesten.

• Pijn op de rug

  De longontsteking zelf doet geen pijn. Wel kan er pijn op de rug of borst ontstaan door veel hoesten. De spieren die in je rug en tussen je schouderbladen zitten, helpen om te kunnen hoesten. 

• Onherstelbare longschade

  Door een hele heftige ontstekingsreactie kunnen vocht, eiwitten en ontstekingscellen uit de longbloedvaten in het longweefsel terecht komen. Hierdoor wordt het moeilijker om zuurstof vanuit de longen naar het bloed over te brengen, waardoor een tekort aan zuurstof in het bloed ontstaat. Zo kan er littekenweefsel ontstaan en kunnen de longen verstijven. 

Video: wat gebeurt er met je lichaam als je corona krijgt?

Wat gebeurt er in je lichaam als je besmet raakt met het coronavirus? Wat zijn de eerste klachten? En bij hoeveel mensen ontaardt de infectie in een longontsteking? Longarts Gert-Jan Braunstahl geeft antwoord in de onderstaande video.

Vragen en antwoorden

• Wat is een longontsteking?

  Bij een longontsteking zijn de kleine vertakkingen van de longen en de longblaasjes diep in je longen ontstoken. Een longontsteking kan licht of zwaar zijn. Door een longontsteking kun je erg benauwd worden.

  • Bekijk de video en meer informatie over wat er gebeurt bij een longontsteking.
  • Lees meer over longontsteking bij een kind.
  • Lees meer over hoe een longontsteking behandeld wordt.

• Is een longontsteking veroorzaakt door het coronavirus hetzelfde als een 'normale' longontsteking?

  Met een longziekte heb je net als bij andere virusinfecties de kans om een longontsteking of longaanval op te lopen. Wel is er een verschil tussen een longontsteking door het coronavirus en een ‘normale longontsteking’. Als je een 'gewone' longontsteking hebt die is veroorzaakt door bacteriën, is deze vaak goed te behandelen met antibiotica. Heb je longklachten die veroorzaakt zijn door het coronavirus, dan is er (nog) geen specifiek medicijn. 

  Waarin verschilt een corona-longontsteking van een 'gewone' longontsteking? Wat gebeurt er in je long(en) als je een 'normale' longontsteking hebt? Waar zit de ontsteking als je corona hebt? En wat zijn de gevolgen hiervan voor de zuurstofuitwisseling met je bloed?

  > Bekijk de video waarin longarts Gert-Jan Braunstahl antwoord geeft op deze vragen.

• Waarom liggen sommige mensen met corona in het ziekenhuis?

  In principe kan je lichaam zelf het coronavirus opruimen. Soms is de infectie heel erg of kan je immuunsysteem de infectie niet aan. Als je longen slecht zuurstof kunnen opnemen vanwege vocht, slijm of beschadiging, dan kan je zuurstoftekort krijgen. In het ziekenhuis kun je dan zuurstof krijgen. In sommige gevallen kun je uitgedroogd raken door vochtverlies door eventueel diarree en koorts, of te weinig drinken. In dat geval krijg je een infuus met extra vocht. Mensen met een hele ernstige longontsteking kunnen ook antibiotica krijgen, ondanks dat antibiotica niet helpt bij virussen. Dit wordt gedaan omdat het longweefsel dat door een virus ziek geworden is gevoeliger wordt voor bacteriën. Door antibiotica toe te dienen wordt de kans dat iemand nóg een infectie krijgt maar dan door bacteriën kleiner.   

• Wat gebeurt er als je op de IC komt door het coronavirus?

  Als je door het coronavirus zo ziek bent dat er belangrijke lichaamsfuncties, zoals je ademhaling, uitvallen kun je op de IC terecht komen. Dit gebeurt voornamelijk bij een erge longontsteking. De longen hebben dan zoveel moeite met functioneren dat je met je ademhaling moet worden geholpen. Hoe dit bij het coronavirus komt weet men nog niet precies. Waarschijnlijk is het een combinatie van schade door het virus zelf en de schade die ontstaat door de reactie van ons immuunsysteem. 

  Als je op de IC komt door het coronavirus word je in slaap gebracht zodat je kunstmatig beademd kan worden. Doordat je beademd wordt en in slaap bent, kun je niet eten, praten, drinken en naar de wc. Je kunt kunstmatig worden gevoed via een slangetje in je neus dat naar je maag gaat (maagsonde) en je kunt een slangetje krijgen dat je urine opvangt in een opvangzak (blaaskatheter). Soms is er ook ondersteuning van de bloeddruk nodig. Alle lichaamsfuncties (zoals je bloeddruk, zuurstofgehalte in het bloed en je bloeddruk) worden continu goed in de gaten gehouden door allerlei machines. Het verplegend personeel houdt de metingen van deze machines in de gaten. De meeste coronapatiënten liggen drie tot vier weken op de IC.

  > Bekijk de voorlichtingsfilm van het Amsterdams UMC waarmee duidelijk wordt wat er op de IC gebeurt.
   

• Hoe werkt beademing?

  Bij kunstmatige beademing krijgt een persoon meestal via een buisje in de luchtpijp zuurstof via een machine in de longen geblazen. De afvalstof koolstofdioxide gaat met de uitgeademde lucht mee. Iemand kan geheel of gedeeltelijk beademd worden, dit verschilt per persoon. Beademing zelf doet geen pijn, maar vaak vinden mensen het een onprettig gevoel als er lucht in de longen wordt geblazen. Daarom worden mensen vaak in diepe slaap gebracht, vooral bij volledige beademing.

  > Bekijk de video waarin in één minuut wordt uitgelegd hoe het beademingsapparaat werkt.

  Coronapatiënten liggen op de buik, waardoor er een betere verhouding ontstaat tussen doorbloeding en beademing van de longen. Daardoor is er een betere zuurstofuitwisseling. De longblaasjes aan de kant van de rug kunnen zich meer openen, waardoor de longen op een betere manier worden gebruikt. Op deze manier krijgt het lichaam de kans om te herstellen en wordt de beademing langzaam afgebouwd, totdat de patiënt wakker wordt en weer zelf kan ademen.  

• Hoe verloopt het herstel van het coronavirus?

  Wil je meer lezen over herstel van langdurige klachten na corona (Long Covid ofwel Post-Covid)? Kijk dan op postcovidnl.nl